ایران سرزمینی است با تمدنی کهن و پر افتخار، سرشار از میراث‌های فرهنگی و تاریخی که روایتگر هویت، فرهنگ و انسان‌دوستی مردمان این مرز و بوم است. در میان این گنجینه‌ها، مجموعه مارکار یزد جایگاهی ویژه دارد؛ بنایی که نه تنها نماد سخاوت و نیک‌اندیشی زرتشتیان ایران است، بلکه سندی زنده از همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان و اقوام مختلف در تاریخ معاصر کشورمان به‌شمار می‌رود. در این مقاله به دلایلی می‌پردازیم که چرا بازدید از این مجموعه برای هر ایرانی، امری ضروری و آموزنده است.
نماد نیکوکاری و همزیستی ادیان
مجموعه مارکار، به همت نیکوکار پارسی هندوستان، «پشوتن‌جی دوسابایی مارکار» در دوران پهلوی اول ساخته شد. او با هدف ترویج آموزش، بهداشت و فرهنگ، این مجموعه را وقف مردم ایران کرد، بی‌آن‌که تفاوتی میان دین، قومیت یا طبقه اجتماعی قائل شود. این روحیه انسان‌دوستانه و بی‌مرز، ارزش‌هایی جهانی دارد که باید نسل به نسل منتقل شود.
موزه‌ی زمان و تقویم ایرانی
در قلب این مجموعه، برج ساعت مارکار قرار دارد؛ برجی که دقیقاً بر نقطه مرکزی جغرافیایی ایران ساخته شده و ساعت آن بیش از ۸۰ سال است که بی‌وقفه کار می‌کند. این مکان یادآور اهمیت زمان، دانش و نظم در فرهنگ ایرانی است و برای هر ایرانی فرصتی فراهم می‌آورد تا با ریشه‌های علمی و دقیق تقویم و زمان در ایران آشنا شود.
حفظ و نمایش هویت زرتشتیان ایران
در جوار برج ساعت، موزه‌ی زرتشتیان مارکار واقع شده است. این موزه، با نمایش لباس‌ها، اسناد تاریخی، آیین‌ها و زندگی روزمره زرتشتیان، پلی است میان گذشته و حال، و فرصتی بی‌نظیر برای شناخت یکی از اصیل‌ترین اقلیت‌های دینی ایران. بازدید از این موزه، نگاه عمیق‌تری به فرهنگ ایرانی-زرتشتی می‌دهد و درک ما را از تنوع فرهنگی کشور افزایش می‌دهد.
پیوند میان معماری، تاریخ و فرهنگ
معماری مجموعه مارکار، تلفیقی است از سبک‌های سنتی ایرانی و مدرن دوره پهلوی. این مکان نه تنها چشم‌نواز است، بلکه خود روایتگر تغییرات اجتماعی، آموزشی و فرهنگی ایران در قرن بیستم می‌باشد. به‌خصوص برای دانشجویان، معماران و علاقه‌مندان به هنر، بازدید از این مجموعه می‌تواند الهام‌بخش باشد.
درس‌هایی برای آینده
در دورانی که جامعه ما با چالش‌هایی چون شکاف فرهنگی، تعصب و فراموشی هویت روبروست، مجموعه مارکار به‌مثابه درسی زنده از «نوع‌دوستی»، «وحدت در عین تفاوت» و «توسعه با نگاه ملی» است. بازدید از این مجموعه می‌تواند جوانان را با الگویی از ایرانی‌بودن آشنا کند که در آن سخاوت، علم، و احترام به دیگران در اولویت قرار دارد.
بازدید از مجموعه مارکار، فقط یک سفر تاریخی یا فرهنگی نیست، بلکه سفری درون‌نگر به ریشه‌های اصیل ایرانی‌بودن است. این مجموعه گنجینه‌ای از معنا، هویت و افتخار است که باید حفظ شود و در معرض دید همگان قرار گیرد. برای هر ایرانی، آشنایی با چنین مکان‌هایی نه‌تنها یک ضرورت فرهنگی، بلکه یک مسئولیت ملی است.
