در دل شهر تاریخی یزد و در مجموعهای که روزگاری مأمن آموزش، پرورش و مهرورزی بوده است، موزه مارکار قرار دارد؛ موزهای که نهتنها یادآور یکی از شخصیتهای نیکوکار و تأثیرگذار تاریخ معاصر ایران است، بلکه بازتابی از تلاش جامعه زرتشتی برای اعتلای فرهنگ و دانش در ایران محسوب میشود. این موزه در محل سابق پرورشگاه مارکار و در کنار دبیرستان و دبستان تاریخی این مجموعه، در ابتدای خیابان کاشانی یزد واقع شده و هر ساله میزبان علاقهمندان به تاریخ، فرهنگ و آموزش است.
پشوتنجی مارکار؛ اندیشهای که ماندگار شد
نقش کلیدی این موزه در روایت داستان زندگی و خدمات پشوتنجی دوسابایی مارکار، نیکوکار پارسی ساکن هند، نمود پیدا میکند. مارکار در سالهای ابتدایی قرن چهاردهم هجری شمسی، پس از بازدید از وضعیت آموزشی زرتشتیان یزد، تصمیم به ساخت مجموعهای آموزشی گرفت که بعدها با نام خود او شناخته شد. موزه مارکار بخشی از همین مجموعه است که اکنون با بازسازی و حفظ هویت تاریخی، به فضایی فرهنگی و یادمانی تبدیل شده است. این موزه نشان میدهد چگونه انساندوستی و عشق به وطن میتواند اثری پایدار بر جای بگذارد.
کارکرد آموزشی و فرهنگی موزه
فراتر از یک مرکز بازدید، موزه مارکار یک نهاد آموزشی و فرهنگی پویا است. دانشآموزان، محققان، و گردشگران نه تنها از تاریخچه این مجموعه آگاه میشوند، بلکه با مفاهیم نیکوکاری، اهمیت آموزش، همزیستی دینی و نقش اقلیتها در توسعه کشور آشنا میگردند. موزه بستری فراهم کرده تا بازدیدکنندگان ضمن آشنایی با گذشته، نگاه عمیقتری به مفهوم مسئولیت اجتماعی و فرهنگی در زمان حال بیندازند.
بخشهای مختلف موزه؛ سفر در دل تاریخ آموزش و فرهنگ
موزه مارکار شامل بخشهای متعددی است که هرکدام گوشهای از تاریخ و فرهنگ جامعه زرتشتی و آموزش در یزد را بازتاب میدهد:
موزه مارکار فراتر از مجموعهای از اشیای تاریخی، یادمانی زنده از تلاش یک انسان برای ساختن آیندهای بهتر از مسیر آموزش و فرهنگ است. این موزه نهتنها میراث جامعه زرتشتی و یزدیان، بلکه بخشی از تاریخ فرهنگی ایران است که نشان میدهد چگونه ایمان به دانش، مهربانی و همبستگی میتواند اثری ماندگار بر جای گذارد. بازدید از موزه مارکار، سفریست به اعماق تاریخ، جایی که انساندوستی و عشق به وطن در قالب آجر به آجر یک مجموعه فرهنگی، تجسم یافته است.